Ujgurzy: boimy się o życie
Zamieszki w Sinkiangu: tysiące żolnierzy opanowały Urumczi, ale w mieście wciąż wrze.
Trzech muzulmanskich Ujgurów szlo ulica, gdy nagle uslyszeli za soba: „Lapac ich! Bic!”. W ich strone biegl tlum rozwscieczonych Chinczyków Han. Dwaj Ujgurzy zdolali uciec. Trzeci upadl. Zostal tak skopany, ze reporter AFP, który byl swiadkiem zdarzenia, pisal o ciele lezacym w agonii w kaluzy krwi.
Chinczycy uzbrojeni w metalowe prety i tasaki juz drugi dzien z rzedu próbowali mscic sie wczoraj na Ujgurach za niedzielne protesty, które zakonczyly sie smiercia ponad 150 osób. Muzulmanie boja sie wychodzic z domów. – Zakupy moge robic tylko w sklepie obok domu, który jest otwarty godzine, dwie w ciagu dnia – mówila DPA ujgurska nauczycielka.
Wedlug niej gangi Chinczyków napadaly tez na szkoly. – Nie jestem w stanie sobie wyobrazic dobrych relacji miedzy obu skonfliktowanymi grupami. Bardzo trudno bedzie im teraz dojsc do porozumienia – mówi „Rz” Katy Oh z amerykanskiego Brookings Institution.
Chinskie wladze zapewniaja jednak, ze w miescie panuje spokój. Lokalna telewizja informowala wczoraj, ze wiele firm wznowilo prace, a ludzie wrócili do normalnego zycia. – Sytuacja jest opanowana – przekonywal burmistrz Urumczi, a lokalny szef partii komunistycznej zapowiedzial, ze winnych niedzielnej masakry czeka smierc. W aresztach do dzis przebywa ponad 1400 osób. Przez caly dzien nad miastem krazyly jednak wojskowe smiglowce, zrzucajac ulotki wzywajace do zachowania spokoju.
Do Pekinu w trybie pilnym wrócil z Wloch chinski przywódca. Hu Jintao mial wczoraj uczestniczyc w szczycie G8 w L’Aquilli, gdzie kanclerz Niemiec Angela Merkel – co otwarcie zapowiedziala – miala go zapytac o masakre w Urumczi.
– Podczas calego pobytu we Wloszech ani slowem nie zajaknal sie na temat wydarzen w Sinkiangu. Milczal o prawach czlowieka, a jesli ktos go o to spytal, po prostu nie odpowiadal na pytania i zachowywal kamienna twarz – mówi „Rz” Bjorn Thomasson z Uniwersytetu Amerykanskiego w Rzymie.
Hu Jintao odwolal tez zaplanowana na piatek wizyte w Portugalii. – Nigdy wczesniej nie slyszalem, by chinski przywódca skrócil podróz zagraniczna – dziwi sie Jean-Pierre Cabestan, politolog z uniwersytetu w Hongkongu.
Ujgurzy to turecki lud od wieków mieszkajacy w Turkiestanie Wschodnim – nazywanym teraz przez Chinczyków Sinkiangiem. Ich skargami na przesladowania ze strony Chin moze sie wkrótce zajac Rada Bezpieczenstwa ONZ. Premier Turcji Recep Tayyip Erdogan zapowiedzial wczoraj, ze jego kraj zwróci sie do niej z prosba o dyskusje na temat konfliktu.
Strony Swiatowego Kongresu Ujgurów www.uyghurcongress.org
Zoló: Rzeczpospolita
